Kanaal Bossuit-Kortrijk: een verhaal van meer dan 160 jaar

Afbeelding
Het kanaal werd met de hand gegraven.

Met de hand gegraven

Tussen 1857 en 1861 groeven arbeiders handmatig het kanaal tussen Bossuit en Kortrijk. Met enkel een spade waren dagelijks meer dan 1.000 arbeiders in de weer. De uitgegraven grond werd weggebracht met kruiwagens en door paarden voortgetrokken karren. Dat zal je nu niet al te gauw meer zien.

Door de Schelde met de Leie te verbinden, konden kolen langs een veel kortere weg naar de Leiestreek gebracht worden. Op deze manier werd de Noord-Franse en Henegouwse nijverheid op een snelle manier met de Noordzee verbonden. Bovendien duurde de reis acht dagen minder lang nu de omweg langs Gent niet meer nodig was!

Naast het kanaal zijn toen ook 11 sluizen, 15 sluiswachterswoningen en een pomphuis gebouwd. Er werden 18 bruggen opgetrokken over het kanaal en een souterrain van 611 meter aangelegd. Het meeste is vervaardigd uit baksteen, waarvoor de klei ter plaatse werd uitgegraven.

Afbeelding
Oude foto van het kanaal.

Modernisering in de jaren 1970

Het stuk van het kanaal tussen Bossuit en het industriegebied Kortrijk-Harelbeke, is 15 kilometer lang. Dit gedeelte werd in de jaren ’70 gemoderniseerd en toegankelijk gemaakt voor schepen tot 1.350 ton. Het stuk van het kanaal tussen het industriegebied in Kortrijk-Harelbeke en de Leie is toen niet mee aangepast. De drie kleine, historische sluizen werden behouden en zijn sinds 2005 beschermd.

Vandaag

Sinds de modernisering in de jaren ’70 is het kanaal toegankelijk voor beroepsvaart, maar enkel vanaf de Boven-Schelde. Schepen op het kanaal komen en gaan via de Boven-Schelde. Omwille van de vernauwde doorgang in Kortrijk (over een lengte van iets meer dan 1 km) met de 3 beschermde sluizen uit de 19e eeuw kan beroepsvaart niet doorvaren richting de Leie.
Het kanaal vormt als het ware een insteekdok op de Boven-Schelde en een volwaardige verbinding ontbreekt, zowel tussen de Leie en de Boven-Schelde als tussen de Leie en de industriegebieden in Kortrijk en Harelbeke. Hierdoor vormt het kanaal Bossuit-Kortrijk momenteel een strategische missing link om de verbinding te kunnen maken tussen grensoverschrijdende vaarwegen zoals Leie en Boven-Schelde, en op deze manier niet enkel de regio en Vlaanderen, maar ook het Europese binnenvaartnetwerk op te waarderen en betrouwbaarder te maken.

Met de opwaardering van het kanaal komt PLAN B-K hieraan tegemoet.